Podzespoły komputerowe

Czym są podzespoły komputerowe?

Podzespoły komputerowe to wszystkie komponenty niezbędne do zbudowania lub rozbudowy komputera stacjonarnego – od procesora i karty graficznej, przez płytę główną i pamięć RAM, po dyski, zasilacze, obudowy i systemy chłodzenia. Dobór odpowiednich podzespołów decyduje o wydajności, stabilności i możliwościach rozbudowy zestawu w przyszłości. Wybór komponentów zależy od: przeznaczenia komputera (biuro, gaming, praca profesjonalna), budżetu, planowanej rozbudowy oraz preferencji dotyczących głośności i estetyki.

Procesory (CPU)

Procesory do zastosowań biurowych i domowych

Energooszczędne jednostki do codziennych zadań. Modele: Intel Core i3, Intel Pentium Gold, AMD Ryzen 3, AMD Athlon. Rdzenie/wątki: 2-4 rdzenie, 4-8 wątków. Taktowanie: 3,5-4,5 GHz. TDP: 35-65W. Zintegrowana grafika: Intel UHD 730, AMD Radeon Graphics. Zastosowania: przeglądanie internetu, pakiet biurowy, multimedia, podstawowe gry. Koszt: 250-600 zł. Zalety: niskie zużycie energii, cicha praca, wbudowana grafika.

Procesory do gamingu i tworzenia treści

Wydajne jednostki dla graczy i twórców. Modele: Intel Core i5/i7, AMD Ryzen 5/7. Rdzenie/wątki: 6-16 rdzeni, 12-32 wątki. Taktowanie: 3,5-5,8 GHz (boost). TDP: 65-125W. Zastosowania: gaming w wysokich ustawieniach, streaming, edycja wideo, renderowanie. Popularne modele: Intel Core i5-14600K, i7-14700K, AMD Ryzen 5 7600X, Ryzen 7 7800X3D. Koszt: 800-2500 zł. Zalety: wysoka wydajność jedno- i wielowątkowa, dobry stosunek ceny do wydajności.

Procesory profesjonalne i enthusiast

Topowe jednostki do zastosowań profesjonalnych. Modele: Intel Core i9, AMD Ryzen 9, AMD Threadripper. Rdzenie/wątki: 16-64 rdzenie, 32-128 wątków. TDP: 125-350W. Zastosowania: profesjonalne renderowanie 3D, symulacje, kompilacja kodu, stacje robocze. Koszt: 2500-15000 zł. Wymagania: wydajne chłodzenie, płyta główna wysokiej klasy.

Karty graficzne (GPU)

Karty graficzne do gamingu

Dedykowane GPU dla graczy w różnych segmentach cenowych. Entry-level (1080p): NVIDIA GeForce RTX 4060, AMD Radeon RX 7600 – 8 GB VRAM, 1200-1600 zł. Mid-range (1440p): RTX 4070/4070 Super, RX 7800 XT – 12-16 GB VRAM, 2200-3000 zł. High-end (4K): RTX 4080 Super, RTX 4090, RX 7900 XTX – 16-24 GB VRAM, 4500-10000 zł. Technologie: ray tracing, DLSS/FSR (upscaling AI), reflex (niska latencja). Zastosowania: gaming, streaming, podstawowa edycja wideo.

Karty graficzne profesjonalne

GPU do zastosowań CAD, renderingu i AI. Modele: NVIDIA RTX A-series, AMD Radeon Pro. VRAM: 8-48 GB z korekcją błędów ECC. Zastosowania: projektowanie CAD/CAM, wizualizacje architektoniczne, rendering 3D, machine learning, symulacje naukowe. Certyfikowane sterowniki ISV dla aplikacji profesjonalnych. Koszt: 2000-25000 zł. Zalety: stabilność, certyfikacja, duża pamięć VRAM.

Płyty główne

Płyty główne Intel

Platformy dla procesorów Intel Core. Chipsety: H610/B660 (budżetowe), B760 (mainstream), Z790 (enthusiast z OC). Socket: LGA 1700 (12-14 gen.), LGA 1851 (Core Ultra). Formaty: ATX, Micro-ATX, Mini-ITX. Funkcje: PCIe 5.0, DDR4/DDR5, M.2 NVMe, USB 3.2, Wi-Fi 6E (wybrane modele). Koszt: 300-600 zł (H/B), 800-2500 zł (Z). Producenci: ASUS, MSI, Gigabyte, ASRock.

Płyty główne AMD

Platformy dla procesorów AMD Ryzen. Chipsety: A620 (budżetowe), B650/B650E (mainstream), X670/X670E (enthusiast). Socket: AM5 (Ryzen 7000+), AM4 (Ryzen 1000-5000). Funkcje: PCIe 5.0 (AM5), DDR5/DDR4 (zależnie od platformy), rozbudowane VRM. Koszt: 400-700 zł (A/B), 1000-3000 zł (X). Zaleta AM5: długoterminowe wsparcie platformy do 2027+.

Pamięć RAM

Pamięć DDR4

Sprawdzony standard dla platform AM4 i starszych Intel. Pojemności: 8, 16, 32, 64 GB (moduły i zestawy). Taktowanie: 2666-3600 MHz (sweet spot 3200-3600 MHz). Opóźnienia: CL16-CL18 (typowe). Zastosowania: gaming, praca biurowa, większość zastosowań domowych. Koszt: 100-200 zł (16 GB), 200-400 zł (32 GB). Popularne modele: G.Skill Ripjaws V, Kingston Fury Beast, Corsair Vengeance LPX.

Pamięć DDR5

Najnowszy standard dla platform AM5 i Intel LGA 1700/1851. Taktowanie: 4800-8000+ MHz. Pojemności: 16, 32, 48, 64 GB (zestawy). Opóźnienia: CL30-CL40 (wyższe niż DDR4, kompensowane taktowaniem). Funkcje: on-die ECC, wyższa przepustowość. Koszt: 250-450 zł (32 GB), 500-1200 zł (64 GB). Zalety: wyższa przepustowość, lepsze perspektywy na przyszłość.

Dyski do przechowywania danych

Dyski SSD NVMe

Najszybsze dyski dla systemu i aplikacji. Interfejs: M.2 PCIe 3.0 (do 3500 MB/s), PCIe 4.0 (do 7000 MB/s), PCIe 5.0 (do 12000 MB/s). Pojemności: 250 GB – 4 TB. Zastosowania: system operacyjny, gry, programy, edycja wideo. Popularne modele: Samsung 990 Pro, WD Black SN850X, Kingston KC3000, Crucial T500. Koszt: 200-400 zł (1 TB PCIe 4.0), 400-800 zł (2 TB). Zalety: błyskawiczny czas ładowania, brak części ruchomych.

Dyski SSD SATA

Przystępne cenowo dyski do upgrade'u starszych komputerów. Prędkość: do 550 MB/s (limit SATA III). Format: 2,5" lub M.2 SATA. Pojemności: 120 GB – 4 TB. Zastosowania: wymiana HDD w laptopach, dysk dodatkowy na dane. Koszt: 80-150 zł (500 GB), 150-300 zł (1 TB). Popularne modele: Samsung 870 EVO, Crucial MX500, WD Blue.

Dyski HDD

Dyski talerzowe do archiwizacji i dużych zbiorów danych. Prędkość obrotowa: 5400-7200 RPM. Pojemności: 1-20 TB. Zastosowania: archiwum zdjęć/filmów, kopie zapasowe, serwery NAS. Popularne modele: Seagate Barracuda, WD Blue/Red, Toshiba P300. Koszt: 150-250 zł (2 TB), 400-600 zł (6 TB). Zalety: najniższy koszt za GB, duże pojemności.

Zasilacze (PSU)

Parametry zasilaczy

Moc: 400-1600W – dobierana do konfiguracji (GPU + CPU + 100-200W zapasu). Certyfikaty sprawności: 80+ White, Bronze, Silver, Gold, Platinum, Titanium (80-94% sprawności). Modularność: niemodularne, półmodularne, w pełni modularne (łatwiejsze zarządzanie kablami). Zabezpieczenia: OVP, UVP, OCP, OPP, SCP, OTP. Standardy: ATX 2.x, ATX 3.0 (złącze 12VHPWR dla nowych GPU).

Zalecane moce zasilaczy

Biurowy/HTPC: 300-450W. Gaming mid-range (RTX 4060-4070): 550-650W. Gaming high-end (RTX 4080-4090): 850-1000W. Stacje robocze: 750-1200W. Koszt: 150-300 zł (budżetowe 80+ Bronze), 350-600 zł (80+ Gold), 600-1500 zł (premium Platinum/Titanium). Popularne modele: Corsair RM/RMx, be quiet! Pure Power/Straight Power, Seasonic Focus, EVGA SuperNOVA.

Obudowy komputerowe

Typy obudów

Full Tower: duże obudowy na płyty E-ATX, rozbudowane chłodzenie, wiele dysków. Mid Tower: najpopularniejszy format, ATX/Micro-ATX, dobry airflow. Mini Tower / SFF: kompaktowe obudowy Mini-ITX, oszczędność miejsca. Panele boczne: szkło hartowane (estetyka RGB) lub pełne (cichsza praca). Koszt: 150-400 zł (budżetowe), 400-800 zł (mid-range), 800-2000 zł (premium). Producenci: Fractal Design, be quiet!, NZXT, Corsair, Lian Li, Phanteks.

Chłodzenie komputerowe

Chłodzenie powietrzne CPU

Wieżowe coolery z wentylatorem. Budżetowe: 1 wieża, 1 wentylator, TDP do 150W – 80-150 zł. Wydajne: 2 wieże, 2 wentylatory, TDP do 250W – 150-350 zł. Popularne modele: be quiet! Dark Rock 4/Pro 4, Noctua NH-D15, DeepCool AK620, Thermalright Peerless Assassin. Zalety: niezawodność, brak ryzyka wycieku, cicha praca (modele premium).

Chłodzenie wodne AIO

Zestawy all-in-one z chłodnicą i pompką. Rozmiary: 120 mm (kompaktowe), 240 mm (uniwersalne), 280/360 mm (wysokowydajne). Zastosowania: podkręcone procesory, estetyka, ograniczona przestrzeń nad socketem. Popularne modele: NZXT Kraken, Corsair iCUE, Arctic Liquid Freezer, be quiet! Silent Loop. Koszt: 250-400 zł (240 mm), 400-700 zł (360 mm). Zalety: wysoka wydajność, estetyka RGB, lepszy dostęp do RAM.

Jak wybrać podzespoły komputerowe?

Określ przeznaczenie i budżet

Komputer biurowy: i3/Ryzen 3 + zintegrowana grafika + 16 GB RAM + SSD 500 GB – 1500-2500 zł. Gaming 1080p: i5/Ryzen 5 + RTX 4060 + 16 GB RAM + SSD 1 TB – 3500-5000 zł. Gaming 1440p/4K: i7/Ryzen 7 + RTX 4070-4080 + 32 GB RAM – 6000-12000 zł. Stacja robocza: i9/Ryzen 9 + RTX professional + 64 GB RAM – 10000-25000 zł.

Najczęściej zadawane pytania

Ile kosztują podzespoły komputerowe? Procesory: 250-15000 zł. Karty graficzne: 800-10000 zł (gaming). Płyty główne: 300-3000 zł. RAM: 100-1200 zł (16-64 GB). SSD NVMe: 150-1500 zł (500 GB – 4 TB). Zasilacze: 150-1500 zł. Obudowy: 150-2000 zł. Chłodzenie: 80-700 zł.

Intel czy AMD? Obie platformy oferują konkurencyjne produkty. Intel: lepsza wydajność jednowątkowa w grach (i9, i7), szeroka dostępność. AMD: lepsza wydajność wielowątkowa, platforma AM5 z długim wsparciem, energooszczędność (Ryzen 7000X3D – gaming).

Ile pamięci RAM potrzebuję? 8 GB: minimum dla podstawowych zadań. 16 GB: standard dla gamingu i większości użytkowników. 32 GB: edycja wideo, streaming, przyszłościowe gry. 64 GB+: profesjonalne renderowanie, wirtualizacja.

SSD czy HDD? SSD NVMe: system, gry, programy (szybkość). HDD: archiwizacja, duże zbiory danych (pojemność za niską cenę). Optymalne połączenie: SSD 1 TB na system + HDD 2-4 TB na dane.

Jak dobrać moc zasilacza? Zsumuj TDP procesora i karty graficznej, dodaj 100-200W zapasu. Dla RTX 4070 (200W) + i5 (125W) = ~550-650W. Dla RTX 4090 (450W) + i9 (253W) = ~850-1000W. Wybieraj zasilacze min. 80+ Bronze, optymalnie 80+ Gold.